Onderzoekers ElaadNL verwachten snelle elektrificatie in de bouw
Kraanwagens en graafmachines, overslagmachines en betontrucks draaien nu nog vaak op diesel maar zullen de komende jaren steeds vaker elektrisch worden aangedreven. Elektrificatie van mobiel bouwmaterieel biedt grote voordelen zoals minder stikstofuitstoot. Voor succesvolle elektrificatie is wel een goede planning nodig die ervoor zorgt dat tijdig voldoende stroom beschikbaar is op bouwlocaties. Dat concluderen onderzoekers van ElaadNL in hun nieuwste Outlook ‘Elektrisch bouwen’ waarin zij de toekomst van elektrisch bouwmaterieel en de bijpassende laadvoorzieningen op bouwplaatsen verkennen.
De roep om zero emissie rollend bouwmaterieel wordt steeds luider mede gezien alle problemen met stikstofuitstoot. Daarnaast worden batterijen steeds goedkoper, elektrische aandrijvingen steeds gangbaarder en komt ook het aanbod van elektrisch aangedreven materieel – zoals wielladers en graafmachines – steeds beter op gang. De komende jaren zal steeds meer fossiel aangedreven de overstap maken naar elektrisch, zowel in Nederland als daarbuiten. Toch is de verwachting dat dit in Nederland sneller gaat dan in de landen om ons heen, vanwege de roep om zero-emissie te bouwen. De onderzoekers van ElaadNL zien perspectieven, mits er nu nagedacht wordt over de toekomstige energievraag voor het laden en de impact daarvan op het stroomnet. Er zijn aanpassingen nodig in het bouwproces om er zeker van te zijn dat de benodigde elektriciteit tijdig op de bouwlocatie voorhanden is.
Bij het bouwen van woningen en andere gebouwen is het noodzakelijk dat de basisinfrastructuur van het elektriciteitsnet voortaan al vanaf de start beschikbaar is. Al tijdens het bouwrijp maken van de grond is er bij gebruik elektrisch bouwmaterieel behoefte aan een lokale oplaadmogelijkheid met, juist in deze eerste bouwfase, een aanzienlijk vermogen. Met name transformatorstations moeten daarvoor tijdig geplaatst en aangesloten worden. De uitdaging daarbij is volgens de onderzoekers om de laadbehoefte van het bouwmaterieel aan te laten sluiten op de uiteindelijke behoefte aan stroom van de gebouwen en wijken zelf. Zo wordt efficiënt geïnvesteerd in de stroomvoorziening.
Bron: ElaadNL Outlook Elektrisch bouwen – De ontwikkeling van de elektrische bouwplaats in Nederland t/m 2035. BEV=volledig elektrisch.
Volgens de Outlook is een flinke groei in elektrisch materieel in de bouw te verwachten (zie grafiek met drie scenario’s). Daarbij is de timing van laadinfrastructuur en aanpassingen aan het onderliggende stroomnet dus essentieel. De onderzoekers stellen dat het vooral gaat om het eerder beschikbaar stellen van het vermogen om de bouw te faciliteren en niet om extra netcapaciteit. Dit vraagt wel veranderingen in het proces en raakt zowel netbeheerders als gemeenten, projectontwikkelaars en bouwbedrijven. Om dit mogelijk te maken is nog verdere afstemming nodig en dit kost tijd. Dit geldt niet alleen voor woning- of projectbouw, ook water- en wegenbouw en het bouwen buiten de bebouwde omgeving. Kunnen vrachtwagens en hijskranen laden aan een laadpaal, zijn er tijdelijke voorzieningen nodig en wie coördineert dit?
De onderzoekers van ElaadNL pleiten voor de komst van een loket waar bouwers snel de laadmogelijkheden kunnen toetsen alvorens de werkzaamheden te starten. Daarnaast zullen de betrokken partijen de ontwikkelingen rondom de elektrificatie van het zware en middelzware bouwmateriaal nauwlettend moeten volgen, bijvoorbeeld via initiatieven als De Groene Koers – het sectorplatform van Bouw & Infra – en Emissieloos Netwerk Infra.
Kennis- en innovatiecentrum ElaadNL onderzoekt en test de mogelijkheden voor Smart Charging: elektrische voertuigen slim en duurzaam opladen. ElaadNL is een initiatief van de gezamenlijke Nederlandse Netbeheerders.
ElaadNL is betrokken bij de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL). Alle laadinfrastructuur die nodig is voor succesvolle elektrificatie van mobiliteit staat daarbij centraal. In dat kader gaat er vanuit de NAL aandacht uit naar de elektrificatie van de bouwsector en het realiseren van voldoende laadmogelijkheden daarvoor.
De ElaadNL Outlook verschijnt elk kwartaal en onderzoekt de opdracht voor netbeheerders en regio’s om de groei van elektrische mobiliteit te monitoren zodat de laadinfrastructuur efficiënt en effectief in kan worden gezet. Bekijk ook onze eerder verschenen Outlooks.