Rapport PWC: zeven barrières voor optimale inzet slim laden en V2G

Op 12 juni werd door de Nederlandse ambassade in Berlijn, tijdens het door ElaadNL en Agora Verkehrswende georganiseerde Nederlands-Duitse netwerkevenement over bidirectioneel laden, het eerste exemplaar uitgereikt aan het Duitse Ministerie van Economische Zaken en Klimaatactie (BMWK)

Het aantal elektrische voertuigen is in tien jaar tijd snel toegenomen en zal de komende jaren nog flink stijgen. Dit biedt uitdagingen – maar ook kansen – voor het (volle) elektriciteitsnet. Elektrische voertuigen kunnen het stroomnet ontlasten door slim laden, waarbij laden vooral buiten de pieken op het net plaatsvindt. Elektrische voertuigen kunnen ook worden ingezet voor opslag van energie door middel van bidirectional charging (ook wel vehicle-to-grid of V2G) waarbij de batterijen fungeren als tijdelijke opslag van stroom die wordt teruggeleverd aan het net als er vraag is bijvoorbeeld tijdens de avondpiek. Op deze manier kunnen slim laden en V2G-inzet naast het ontlasten van het stroomnet en verminderen van netcongestie, ook bijdragen aan meer inzet van lokaal opgewekte duurzame stroom en lagere laadkosten voor de gebruiker: opladen als de stroomprijzen laag zijn door een groot aanbod van duurzame stroom en ontladen als de prijzen hoog zijn door grote stroomvraag.

Eerder onderzoek laat zien dat Nederlandse EV-rijders hier enthousiast over zijn en PwC heeft nu becijferd dat als alle elektrische voertuigen in Nederland ook kunnen terugladen aan het net, tussen 2025-2030 rond €1,5 miljard aan netinvesteringen kunnen worden vermeden. De EV-rijder kan hiermee extra inkomsten genereren van 7-13% van zijn totale laadkosten.

Zeven barrières

Om de kansen van slim laden en V2G optimaal te benutten, zullen resterende barrières moeten worden weggenomen. PwC/Strategy& heeft in totaal zeven barrières geïndentificeerd. De zeven barrières zijn onder te verdelen in twee categorien: (i) het creëren van de juiste stimulansen voor de gebruiker en (ii) het doorvoeren van infrastructurele aanpassingen.Om deze barrieres weg te nemen, is de komende jaren actie en samenwerking vereist van netbeheerders, overheden en toezichthouders. Het gaat om:

1. De ACM kan onderzoeken hoe gedifferentieerde nettarieven de juiste stimulans kunnen bieden voor slim laden en V2G-terugladen.
2. De ACM, Tweede Kamer en de Ministeries van I&W, EZK en Financiën kunnen samen kijken naar aanpassing van de energiebelasting zodat slim laden en V2G-terugladen wordt gestimuleerd en naar regelingen die investeringen van netbeheerders in de benodigde netinfrastructuur stimuleren.
3. EU-werkgroepen met vertegenwoordigers van regelgevende instanties zoals ACER, worden geadviseerd om heldere normen voor slim laden te implementeren. Zij kunnen samenwerken met en profiteren van de ervaring en expertise van Nederlandse laadinfrastructuurpartijen, zoals ElaadNL, laadinfrabedrijven en onderzoeksinstellingen om een robuuste communicatiestandaard te implementeren.
4. Tegelijkertijd is het belangrijk dat de RDW, ACER en EU-werkgroepen stappen ondernemen om interoperabiliteitsproblemen aan te pakken. Zij kunnen zich ervoor inzetten dat alle laadpunten en elektrische voertuigen voldoen aan ISO-standaard 15118-20 door duidelijke richtlijnen op te nemen in bestaande regelgeving en/of door een passende governancestructuur op te zetten. Zo kan een industrie-standaard worden gecreeërd en wordt voorkomen dat slimme inzet van elektrische voertuigen onbenut blijft, bijvoorbeeld doordat deze in een ‘slaapstand’ terechtkomen.
5. ElaadNL en Netbeheer Nederland werken al samen met autofabrikanten om de ontwikkeling van V2G-compatibele voertuigen te bevorderen en de interoperabiliteit tussen systemen te verbeteren. Daar zullen zij verder op moeten inzetten.
6. Daarnaast zal ElaadNL moeten blijven investeren in onderzoek om V2G-laden te optimaliseren. Door innovatie te stimuleren en het publiek en de industrie te informeren over de voordelen van V2G-laden, kan het draagvlak voor elektrische voertuigen en net-ondersteunende technologieën worden bevorderd.
7. Ten slotte zullen de netbeheerders en de ACM moeten zorgen dat wordt geïnvesteerd in de benodigde infrastructuur voor moderne netcommunicatie.