Het publiek opladen van elektrische vrachtwagens en andere zware voertuigen is technisch haalbaar en biedt concrete kansen voor verduurzaming van het zware wegtransport. Dat blijkt uit het eerste tussenrapport van het Living Lab Heavy Duty Laadpleinen, een samenwerkingsproject van Rijkswaterstaat, TNO, ElaadNL en marktpartijen. Ruim een jaar lang zijn zes operationele laadpleinen gevolgd en geanalyseerd op aspecten als techniek, ruimtelijke inpassing, logistiek, energieverbruik en businesscase.
De onderzoeksresultaten laten zien dat elektrische trucks in de praktijk nu slechts een deel van hun batterijcapaciteit gebruiken. Daardoor kunnen ze meestal binnen 30 tot 45 minuten voldoende laden om ritten volledig elektrisch af te ronden. Daarmee is publiek opladen tijdens de rit of tijdens rustmomenten goed uitvoerbaar. De testresultaten bieden marktpartijen en overheden praktische inzichten voor verdere uitrol.
Een belangrijke constatering is dat de laadvraag zich vooral overdag concentreert. De meeste stations op het elektriciteitsnet worden in de ochtend en avond belast en zien nog ruimte in de middag en nacht. Wanneer een laadplein de vermogensvraag kan uitstellen tot deze momenten biedt dit kansen voor alternatief transportrecht als tijdsblokgebonden contracten.
ElaadNL heeft haar bijdrage geleverd door additionele meters te installeren op vier laadpleinen en deze verzamelde data te analyseren. Er is gekeken naar de vermogensprofielen van de laadpleinen en hoe deze zich verhouden tot de belasting van de stations op het achterliggende elektriciteitsnet. Daarbij is er met de meters gekeken naar de spanningskwaliteit op de laadpleinen. Dit is belangrijk, omdat bij een onjuiste spanningskwaliteit er energieverliezen of verstoringen aan de apparatuur of op het net kunnen optreden.
Voor meer informatie: Peter Markotić is namens ElaadNL betrokken bij het Living Lab Heavy Duty Laadpleinen.
Stresstest Een opvallend onderdeel van het onderzoek was een intensieve stresstest met trucks van DAF, Mercedes, Volvo en Renault, waarbij ElaadNL ook additionele hoogfrequente spanningsmetingen heeft gedaan. In 45 uur vonden 70 laadsessies plaats, goed voor 3.000 volledig elektrische kilometers. Dat toont aan dat bestaande laadpleinen technisch geschikt zijn voor intensief gebruik. “We weten nu hoe we als gemeente slimme laadinfrastructuur kunnen koppelen aan beleid en praktijk,” aldus Aard van Weezel (Brabants Afval Team, Tilburg).
Vervolgonderzoek
Het tussenrapport markeert het midden van het driejarige kennisprogramma. De monitoring loopt door in 2026, met een eindrapport in 2027. Volgens de betrokken partijen is samenwerking de sleutel. “We waarderen het enorm dat we onderdeel zijn van Living Lab en kennis kunnen delen met andere marktpartijen.” Aldus Gerben van den Berg (WattHub). “Het geeft ons een benchmark voor hoe we ervoor staan in een markt die aan de vooravond staat van groei. We bepalen nu samen hoe we de industrie moeten vormgeven: van infrastructuur en bewegwijzering tot reserveringssoftware. Dat is de kracht van het collectief.”
Het Living Lab Heavy Duty Laadpleinen is een praktijkgericht samenwerkingsverband van Rijkswaterstaat, TNO, ElaadNL, voertuigfabrikanten, laadpleinexploitanten en marktpartijen (waaronder WattHub, Shell, Milence, Truckparking Rotterdam, BAT en CircleK). Doel is het vergaren van praktijkkennis over laadinfrastructuur voor elektrische vrachtwagens en bouwmaterieel.
De volledige tussenrapportage is beschikbaar via de volgende link: