Live event
Lopend project
Interoperabiliteit in Home Energy Management
Nederland zit midden in de energietransitie en kent een snelle groei van het aantal elektrische auto’s, warmtepompen, thuisbatterijen en zonnepanelen bij mensen thuis. De combinatie van deze energie-intensieve apparaten (ook wel Flexible Energy Intensive Devices, FEID) biedt veel mogelijkheden om flexibel om te gaan met huishoudelijk elektriciteitsverbruik, door rekening te houden met momenten van lokale duurzame opwek of juist met momenten van schaarste. Zo kan lokaal opgewekte stroom optimaal gebruikt worden en belasting van het stroomnet verlaagd worden, belangrijk in tijden van netcongestie.
Huishoudelijke flexibiliteit benutten
Om de potentie van huishoudelijke flexibiliteit goed te benutten zijn zogenaamde Home Energy Management Systemen (HEMS) nodig. Een HEMS is een fysiek óf virtueel apparaat waarop alle apparaten met flexibiliteit aangesloten kunnen worden. De HEMS coördineert en optimaliseert de activiteit van de aanwezige apparaten, zodat het verbruik aansluit bij de zelf geproduceerde elektriciteit van zonnepanelen en de mogelijkheden van de netaansluiting van de woning. Het is via een HEMS ook mogelijk om automatisch te reageren op externe signalen, bijvoorbeeld goedkope leveringstarieven of beschikbare netcapaciteit. Een HEMS kan een slimme planning maken op basis van zowel interne als externe informatie, die ervoor zorgt dat de behoeften van het huis optimaal uitgevoerd worden. Met een HEMS kunnen consumenten besparen op hun energierekening binnen zelf opgegeven voorkeuren.
Interoperabiliteit in Home Energy Management
‘Interoperabiliteit in Home Energy Management’ is onderdeel van het Landelijk Actieplan Netcongestie.
Het Ministerie van Klimaat en Groene Groei, de netbeheerders en de Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling.
Optimaal profiteren van prijsprikkels
Een grote belemmering bij de huidige stand van zaken van zowel de genoemde apparaten als de HEMS is dat er nog geen standaardmanier is waarop apparaten met een HEMS communiceren. Er is ook geen standaardmanier waarop deze energiemanagementsystemen met de buitenwereld verbonden zijn. Net als bij wifi en bluetooth wil je dat alle apparaten van alle merken probleemloos met elkaar kunnen communiceren, maar dit is nog niet de realiteit. Hierdoor kan de situatie ontstaan dat eigenaren min of meer gedwongen worden tot aanschaf van specifieke merken apparaten om hun HEMS optimaal te kunnen blijven gebruiken. Ook bestaat het risico dat het energieverbruik in en om huis niet optimaal afgestemd worden en dat er niet optimaal geprofiteerd kan worden van prijsprikkels, doordat niet alle beschikbare informatie verwerkt kan worden door het HEMS.
Zonder een standaard manier van communiceren hebben consumenten te weinig handelingsperspectief om te reageren op prikkels die al aanwezig zijn of binnenkort worden ingevoerd, te weten:
- Energiecontracten met dynamische tarieven
- Terugleververgoeding van eigen opwek en afschaffing van de salderingsregeling
- Dreigende congestie op het laagspanningsnet, met implementatie van een alternatief nettariefstelsel voor kleinverbruik
Daarom is het doel van dit project dat een beperkte selectie van beschikbare protocollen voor interoperabele HEMS wordt ondersteund door fabrikanten in hun producten. Wanneer dit gerealiseerd is voldoen deze producten aan de normen voor interoperabele HEMS en de bijbehorende apparaten.
Na een uitgebreide marktverkenning is gekozen voor vier apparaatprotocollen en één protocol voor communicatie naar de buitenwereld. Het betreft de protocollen S2, Matter, EEbus en OCPP voor de apparaten en OpenADR voor de buitenwereld. Met deze selectie wordt een duidelijke keuze gemaakt voor een beperkt (en daarmee overzichtelijk) aantal protocollen, wat de adoptie door de markt ten goede komt. Voor de apparaten moet minstens één van de vier protocollen ondersteund worden, de HEMS moet allevier ondersteunen.
Om de ontwikkeling van communicatie tussen FEIDs en HEMS optimaal te ondersteunen organiseert ElaadNL, in navolging van de al ruim tien jaar bestaande testivals voor elektrische auto’s en laadpalen [linkje naar meest recente plugfest], vanaf 2026 structureel testevenementen voor HEMS en FEIDs. Tijdens elk testevent kunnen de prestaties en eventuele onderzoeksvelden van eigen hardware en software op een laagdrempelige manier getest worden in samenhang met andere in de markt ontwikkelde devices en services. Het streven is om ten tijde van het derde testevent van 2026 een certificeringsstatus voor interoperabele HEMS en FEIDs te hebben bereikt.
12 en 13 februari: Test evenement en Conferentie Residentiële Flexibiliteit
Neem deel aan het eerste Test evenement ‘Residentiële Flexibiliteit’. Om de ontwikkeling van interoperabele communicatie tussen FEIDs en HEMS optimaal te ondersteunen, organiseert ElaadNL testen naar huishoudelijke Flexible Energy Intensive Devices (FEIDs) en Home Energy Management Systems (HEMS).
Alle evenementen
